Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanımız Tennure CEYLAN Grip (enfluenza) ve aşısı hakkında hakkında bilgiler verdi.:
Grip Nedir?
Grip ( enflüanza) genellikle ekim ayından başlayarak mart sonu nisan başına kadar ki dönemde sık görülen bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır.
Dünya’nın en büyük halk sağlığı sorunlarından biridir grip. Her yıl yaklaşık 1 milyar kişi enfekte olur bunlardan yaklaşık 5 milyonu ciddi vakalardan oluşurken ortalama 500 bin kişi ölümle sonuçlanır. Gribe bağlı ölümlerin çoğunluğu 65 yaş üstü kişilerdir.
Grip etkeni olan ngluenna virüslerinin birçok alt tipi vardır. Her yıl farklı türler ön plana çıktığı RM – GMP enfeksiyonu her yıl tekrarlanmaktadır.
Grip aşısı nedir ve kimlere yapılır?
Hastalıktan korunmada en etkili yöntem grip aşısıdır. Gmp aşısı içerisine bir önceki yıl en çok hastalık yapan x miss içeren 3 veya 4 alt tip enflüanza x miss dâhil edilerek her yıl yeniden hazırlanır ve bir önceki yılın aşıları kullanılmaz.
Ülkemizde gmp aşıları her yıl Sağlık Bakanlığı tarafından risk grubundaki kişilere hekim reçetesi ile tüm sağlık kuruluşları tarafından ücretsiz yapılıyor. Özellikle sağlık çalışanları, huzurevi, bakımevi vb. ortamlarda yaşayanlar. Bağışıklık sistemi henüz tam gelişmemiş çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıflamış yaşlılar risk grubundadır. Astım, kronik solunum hastalığı olanlar, şeker hastalığı dahil herhangi metabolik hastalığı olanlar, kronik böbrek hastalıkları, kronik kalp ve damar sistemi hastalıkları, gebeler, kanser hastalığı.
GMP’ den nasıl korunabiliriz?
Aşı ile % 50-80 oranında korunma sağlayabiliriz. Yaşlılarda koruyuculuk daha düşük olmakla birlikte komplikasyonların ve ölümlerin azalttığı bilimsel yayınlarla gösterilmiştir. Ekim- Mart ayları arasında yaptırabilirsiniz.
- Gmp’den korunmanın en önemli yollarından biri de kişisel hijyen kurallarına dikkat etmek ve ellerini bol su ve sabun ile yıkanmasıdır.
- Kalabalık ortamda uzun süre bulunmak gmp bulaşması etkili olduğundan gerekli olmadıkça bütün ortamlardan uzak durması önemsemektedir.
- Hasta kişiler ile yakın temastan kaçınılmalıdır.
- İyi ve dengeli beslenmek, bol su içmek, iyi bir uyku düzeni korumada önemlidir.
GMP belirtileri nelerdir?
Belirtiler virüsün vücuduna girmeden sonraki 1-3 gün içinde ortaya çıkar.
-Ateş
-Üşüme- titreme
-Kuru öksürük
-Boğaz ağrısı
- Burun tıkanıklığı- Burun akıntısı
- Baş ağrısı
- Kas ve eklem ağrıları
- Şiddetli halsizlik
-Çocuklarda kusma, ishal, eşlik edebilir.
Nasıl bulaşır?
Hasta bireylerin öksürme, hapşırma ve konuşma esnasında yaydıkları damlacıkların sağlıklı bireyler tarafından solunum yoluyla alınması ve bulaşır. Yine bu damlacıkların bulaştığı yüzey ve tenlere teması, tokalaşma, öpüşme ve hastalığın 5-7 günlerde kadar sürer.
Her yıl ekim-nisan aylarında gmp li hasta sayısında belirgin bir artış beklenir ancak bunu bir salgın olarak değil mevsimsel gmp hastalığının alındığı dönemi olarak değerlendirmek gerekir. Gmp etkeni olan influenza virüslerinin çok sayıda alt türler vardır. Her yıl farklı türler çıktığı için gmp enfeksiyonu her yıl tekrarlanmaktadır. Ülkemizde en çok influenza A virüsü baskındır.
Salgın en son 2009 yılında tüm dünyada görülen domuz gribi salgını akla gelmektedir. Hayvanlardaki gmp virüsleri insanlara geçiş özelliği kazanmıştır ve tüm dünyayı etkileyen andemiye neden olmuştur. Bu salgın sonuçlarına göre her 5 kişiden biri ilk yılda enfeksiyon olmuştur ve ölüm oranı on binde 2 olmuştur.
Domuz gribi salgınında olduğu gibi yeni bir grip virüsü tehlikesi her zaman vardır. Dikkatli ve hazırlıklı olunmalıdır. Böyle bir salgını tedavi etmenin maliyeti önleme masrafından daha ağırdır.
13 Nisan 2019 da küresel gmp salgınına ilişkin Cumhurbaşkanlığı genelgesi yayınladı. Nüfusun büyük çoğunluğu etkileyecek böyle bir salgın durumunda karşı kamu kurum ve kuruluşlara alınması gereken tedbirler saptandı.